آجلار
تاغی شهبازی سیمورغ
آلچاق و پنجرهسيز بير اودادا قاپينین ساغ طرفينده ياتميش اولان بير چوجوغون باشي اوستونده آناسي اَيلشيب، گؤزلريني بير نؤقطهيه ديکهرک، درين فيکيرلره غرق اولموشدو. هاوا سويوق اولدوغوندان اودانین يئگانه قاپيسي اؤرتولموشدو. اودا قارانليق ايدي. آنجاق قاپينین تاختالاري آراسيندان گلن ايشيق اودانین بير قيسميني، باجادان دوشن ايشيق ايسه ايکينجي قيسميني ايشيقلانديرماقدا ايدي.
اودادا چوجوغون اوزانميش اولدوغو ياتاجاقدان و يئره دؤشنميش جيريق-جيرتيق پارچا پالازلاردان باشقا آرتيق بير شئي گؤزه چارپميردي: اودا تامام بوش ايدي.
نهايت، اويويان اوشاق ترپهنيب گؤزلريني آچدي. اوزو سارالميش، گؤزلرينین آلتي گؤيرميش، دوداقلارينین رنگي قاچميش اولان چوجوق ديري بير اؤلو کيمي گؤرونوردو. چوجوق اويانان کيمي آناسينین اوزونه باخدي. آياغا دورماق دئييل، اللريني بئله قالديرماغا طاقتي قالماميشدي. سئويملي اؤولادينین آييلماسيني گؤرونجه:
– جليل، اوياندينمي؟ – دئيه آناسي سوردو.
– آنا… آنا…
اوشاق طاقتسيز اولدوغوندان سؤزونو دئيه بيلمهدي. لاکين اونون سؤنوک گؤزلرينین سولغون باخيشي نه دئمک ايستهديگيني آنديريردي. آناسي آنلادي کي، آجدير. جليل يئمک ايستهييردي.
– هئچ بير شئييميز قالماميشدير، اوغلوم؛ آخيرينجي پارچا چؤرگي دونن سحر يئدين. بو ساعات باجين زولئيخا گلر، اونو چؤرک آختارماغا گؤندرميشم… بير آز صبير ائله، اوغلوم.
بو صؤحبت اسناسيندا زولئيخا گلدي.
زولئيخانین اليبوش اولدوغونو گؤرجک آناسي آنلادي کي، قونشولاردا دا يئمهلي بير شئي تاپيلماميشدير.
زولئيخا آناسينا:
– آنا…
لاکين آناسي قيزينین سسيني کسهرک:
– قيزيم، گل جليلين يانیندا قال، من گئديم گؤروم سيزه نه تاپارام، – دئدي.
بو مؤحنتلي آنا جليلين اوزوندن اؤپوب گئتدي.
زولئيخا و جليل يئنيجه آتاسيز قالميشلاردي. آتالاري کندلري تالان اولان زامان اؤلدورولموشدو. بونلارين ياشاديقلاري کند موحاريبه جبههسينه ياخين اولدوغوندان بؤيوک خسارتلره دوچار اولموشدو. وار-يوخلاري غارت ائديلندن سونرا تامام کند اهلي کيمي، بونلار دا آزوقهسيز، آج و يالاواج قالميشلاردي. يقين کي، بئله گئدهجک اولورسا، تامام کند اهلي تلف اولاجاقدي. باشقا بير چاره بولمايان کؤيلولر: "آللاه کريمدير" ،– دئيه کؤمک گؤزلهييرلردي.
نه ائدهجکلردي؟ آمانسيز موحاريبه هئچ بير کسين تورپاق و يوردوندا گؤزو اولمايان بو زاواللي کؤيلولرين ياشاييشيني پوزموش، يوردلاريني داغيتميش، اؤزلريني ده ديلنچي حالينا سالميشدي. اونلار يالنيز اوميد ايله ياشاييرلاردي. اوميد اولونوردو کي، بدبخت اينسانلارين حالينا يانان تاپيلاجاقدير.
آنا گئدندن سونرا بالاجا زولئيخا او ظريف قوللاري ايله قارداشيني قوجاقلاييب، ساکيت ائتمک و تسلّي وئرمک مقصدييله:
– جليل، عزيزيم، بو ساعات آنا گلر و بيزه يئمک گتيرر، – دئييردي.
اوّلجه آناسينین، ايندي ده باجيسينین تسلّيسيني ساکيت دينلهمکده اولان جليل باجيسينا باخير، هئچ بير سؤز دئمهييردي. سويوق اولماسين دئيه، زولئيخا قارداشينین اوستونه پارچا پالازي دا علاوه سالدي.
آنالاري ائودن چيخديقدان سونرا بير آز داياندي، فيکره دالدي: "عجبا، هارايا گئتسين؟
…صاحيبي خانيمين حَيَطه چيخديغيني گؤرن ايت اونون او يان-بو يانینا دولانيب يالواريجي بير نظر ايله مرحمت ديلر کيمي، باخماغا باشلادي. خانيم بونو حيس ائلهدي و ايتين حالينا آجيياراق:
– يازيق ايت، سن ده آجيميسان؟ لاکين سنه وئرمهلي بير شئييم يوخ، – دئيه ايتي الي ايله تومارلادي.
ايت آنلايير کيمي، گؤزلريني آشاغي ديکدي.
آرواد بير آز دوردوقدان سونرا يئنه سابيقده آرپا و بوغدا ساخلاديقلاري داما گيريب، بيرر-بيرر آرپا و بوغدا ييغماغا باشلادي.
زولئيخا قارداشيني ساکيت ائتمکده ايکن، بيردن قاپي دؤيولدو.
– کيمدير؟
– باجي، آچ، سيزه اون گتيرديم.
هامان ساعات زولئيخا قاپيني آچدي. ايکي جاوان اوغلان اون کيسهسيني وئرهرک:
– باجي، بو اونو سيزه گتيرديک. آلين، – دئديلر.
سونرا جاوانلاردان بيري اليندهکي کيتابين بير ورقهسينه بير-ايکي سؤز يازاراق:
– نئچه نفرسينيز؟ – دئيه سوردو.
گؤزلريني بو گلنلردن چکمهين زولئيخا:
– اوچ نفر قالديق… آتامي اؤلدوردولر، آنام چؤرک آختارماغا گئتدي. بو دا جليل – ياتير، – دئدي.
– چوخ گؤزل، بو ورقهني آل، هر هفته آنان مسجيد يانینا گليب، بو ورقه ايله اون پايينيزي آلا بيلر.
– ساغ اول!
– بو اون سيزه يارديم جمعيتي طرفيندن گؤندريلميشدير.
جاوانلار گئتدي. قيز آناسيني هارادا آختاراجاغيني بيلمهيهرک، صبيرسيز گؤزلهمهيه باشلادي. اونو وار گوجو ايله ايچري چکدي.
– جليل، گؤردونمو، بيزيمچون اون گتيرديلر؟ ايندي آنا گلر، بيزه يئمک حاضيرلار… – بير آز دوشونندن سونرا: – باخ، آللاه بيزه کؤمک اولدو، گل آللاها دوعا ائدک، – بو سؤزلري علاوه ائدهرک، قيز اوزونو قيبلهيه طرف توتوب، ظريف قوللاريني قالديردي و: يا آللاه، يا آللاه، شوکور سن، يا آللاه، – دئيه بؤيوکلر کيمي دوعا ائده بيلديگيني ظن ائدير و بوندان چوخ راضي قالير کيمي، دوعاسينا داوام ايله گاه قاپييا، گاه دا جليله باخيردي.
بالاجا جليل باجيسينین دوعاسيني تکرار ائتمک ايستهيهرک، ضعيف و ائشيديلمز بير سسله آنجاق بونو دئيه بيلدي:
– آل…ال…شو…کور…
آناسي داخيل اولجاق قيز دوعاسيني کسهرک، سئوينجلي بير صورتده:
– آنا، بيزه اون گتيرديلر، – دئيه باياق وئريلن کاغيذي آناسينا گؤستردي: – دئييرلر سن بو کاغيذلا هر هفته بيزيم اون پاييميزي مسجيد حَيَطيندن آلا بيلرسن. باخ، بو کاغيذدا يازدي. سوردو نئچه آدامسينيز، باخ، آديني دا يازدي. بو سؤزلرله قيز گويا کاغيذين يازيلاريني اوخويور کيمي، بارماغي ايله کاغيذين قارالاريني آناسينا نيشان وئردي.
– بيليرسن، قيزيم، بونو بيزيم قارداشلاريميز بيزه گؤندرميشلردير، – دئدي.
هامان ساعات آنا اؤولادلاري اوچون يئمک تداروک ائتمهيه باشلادي. بير آزدان سونرا زولئيخا و جليل آناسينین بيشيرميش اولدوغو يايما چؤرگيني يئييرديلر.
سونرا آناسي اوشاقلارينا اينسانلارين مرحمتيندن دانيشيب دئييردي کي:
– باخين، قارداشلاريميز اوزاقدان بيزيم حاليميزا يانيب، بيزيم اوچون اون گؤندريرلر کي، آجيندان هلاک اولماياق…
زولئيخا اونون سؤزونو کسهرک:
– آنا، بس اينسانلار بيزيم کندي نييه داغيتديلار؟ نييه آتامي اؤلدوردولر؟ بس نييه مرحمت گؤسترمهديلر؟
آناسي قيزين سؤزونه جاواب تاپماياراق:
– قيزيم، او، موحاريبه دير، ائله اولار، – دئدي و بير آز فيکيردن سونرا علاوه ائتدي: – بالالاريم، يئدينيز کي آللاها شوکور ائدين!
او گئجهني صاباحا کيمي آنا اللريني سمايه قالديريب راضي-نيياز ائديردي. چوجوقلار اويويوردولار.
قيزي زولئيخا بيردن اوياناراق، آناسيني دوعا ائدن گؤرونجه:
– آنا، آنا… آتاما دا دوعا ائله!.. – دئدي.
1916
کؤچورن:عباس ائلچین